İklim
– Yaban mersini (Vaccinium myrtillus) İngilizce’de blueberries olarak isimlendirilir. Ülkemizde farklı yörelerde ‘çay üzümü, turna yemişi, mavi yemiş, çoban üzümü ve kekre yemişi ve ayıüzümü gibi adları ile bilinmektedir.
Yabanmersini bitkisi ılıman iklim bitkisidir. Kuzey yarım kürede yüksek yerlerde doğal olarak yetişir.
Ülkemizde de Doğu Karadeniz Bölgesindeki illerden Artvin, Rize, Trabzon, Giresun, Samsun ve Sinop’un genelde rakımı yüksek dağ ve yaylalarında yabani olarak yetişir. Yabanmersini, asitli toprakları tercih eder (pH=4.0-5.5).
Sulama
Yaban mersini susuzluktan hoşlanmaz. Yabanmersini bitkisinin kökleri çok derinde olmadığı için haftada birkaç kez sulanması gerekiyor. Nemi kontrol etmek için malçlama uygulanmalıdır. Asitli toprağı sevdiği için çam iğneleri iyi bir malçlama materyalidir.
Ekim/Dikim
Yaban mersini en soğuk bölgeler dışında ilkbaharda veya sonbaharın sonlarında ekilebilir. Mümkünse, 1 ila 3 yaşındaki bitkileri dikmek iyi bir seçimdir. Bunlar tüplü veya çıplak kökten satın alınabilir.
Dikim alanı güneşli fazla rüzgardan korunaklı bir alan olmalıdır. Ağaçlara çok yakın dikmeyin, çünkü ağaçlar sadece güneş ışığını engellemekle kalmaz, aynı zamanda topraktaki nemi de emer.
Çiçeklenme
Mayıs ayında çiçek açmaya başlar. Yaban mersini küçük beyaz çiçeklerle kaplıdır.
Hasat
Ağustos sonundan Eylül-Ekim’e kadar hasat edilebilir. Dikimden sonra ilk meyvelerin çıkması 2 yıl sürecektir. Mor veya siyah renklidirler, çok lezzetli ve tatlıdırlar.
Bakım
Dikimden sonraki ikinci yıl ölü dalları keserek yaban mersini çalılarını Mart-Nisan aylarında hafifçe budayın. Saksıda yaban mersini yetiştirmek oldukça kolaydır. Kuşlardan ve diğer yaratıklardan daha kolay korunur, hastalıklara daha dayanıklıdır, hasadı kolaydır ve gerektiğinde taşınması kolaydır. Ayrıca, asidik toprağın olmadığı bir bölgede yaşıyorsanız, saksılarda yaban mersini yetiştirmek, toprak pH’ını onlar için özel olarak ayarlamanıza olanak tanır.
Gübreleme
Yaban mersini ilk yılında gübrelenmemesi gerekir. Kökler, bitkiler kurulana kadar tuza duyarlıdır. PH’ı düşürmek için kullanılan alüminyum sülfürün aksine, genellikle yaban mersini için gübre olarak amonyum sülfat kullanılır.
Yaban Mersinin Sağlığa Faydaları
-
-Yaban mersini, pek çok sağlık sorununa karşı yaygın olarak kullanılan şifalı bir bitkilerden biridir.
-
– Yaban mersini türlerinden mavi yemiş, antioksidan içeriği en yüksek meyvedir.
-
– Gece körlüğü, gözlerde kamaşma, görme bozuklukları gibi sağlık sorunlarına karşı kullanılır.
-
– ABD ve Avrupa’da özellikle idrar yolu enfeksiyonları ve sistit tedavisinde doktorlar tarafından tavsiye edilmektedir.
-
– Kan şekeri ve kolesterolü düşürür.
-
– Oldukça besleyici bir meyvedir; içeriğinde A, C, E, K vitaminlerinin yanı sıra kalsiyum, demir, potasyum ve magnezyum gibi insan sağlığı için faydalı pek çok mineral bulunur.
-
– Ayrıca çok etkili bir antioksidandır.
